Cúng rằm tháng Giêng là nghi lễ quan trọng của người Việt hàng năm, cũng là khoảng thời gian kết thúc chuỗi ngày du xuân năm mới. Vào ngày này, mọi nhà đều chuẩn bị mâm cúng đầy đủ và tươm tất dâng lên gia tiên nhằm cầu mong những điều bình an, may mắn đến với các thành viên trong gia đình. Vậy cúng rằm tháng Giêng như thế nào cho đúng, hãy cùng Tai Thong tìm hiểu ở bài viết này nhé!

1. Chuẩn bị mâm cúng rằm tháng Giêng

Theo truyền thống, mâm cúng rằm tháng Giêng bao gồm mâm cỗ chay cúng trời Phật và mâm cỗ mặn cúng gia tiên. Trong nhịp sống hối hả hiện đại, không phải ai cũng biết cách chuẩn bị mâm cúng sao cho đúng chuẩn nhất. Để hiểu rõ hơn thì cùng Tai Thong điểm qua nội dung ngay tiếp dưới đây. 

1.1 Cách cúng rằm tháng Giêng cỗ chay

Mâm cỗ chay cúng trời Phật đầy đủ bao gồm: 

• Hoa quả
• Chè xôi
• Các món đậu 
• Bánh trôi nước
• Món canh
• Món xào
• Chè trôi nước

Đặc biệt, trên mâm cỗ chay cúng rằm tháng Giêng thường có chè trôi nước, với mong muốn mọi việc đều trôi chảy, hanh thông. Bên cạnh đó, điểm độc đáo của mâm cúng Phật chính là việc sử dụng đủ màu sắc, tượng trưng cho ngũ hành, mang ý nghĩa phong phú và những điều tốt đẹp cho năm mới.

Xem thêm: Mâm cúng rằm tháng Giêng: Ý nghĩa và hướng dẫn bày trí đúng chuẩn

1.2 Cách cúng rằm tháng Giêng cổ gia tiên

Ngoài mâm cỗ cúng Phật, mâm cỗ rằm của những gia đình không theo đạo Phật cũng mang một sắc thái riêng biệt. Trong mâm cúng gia Tiên này, bên cạnh đồ mặn, thường sẽ có 4 bát và 6 dĩa trang trọng, nhưng cũng có thể linh hoạt thêm tùy thuộc vào tập tục gia đình.

• Bốn bát thường gồm: Ninh măng, bát bóng, bát miến, bát mọc.
• Sáu dĩa thường bao gồm: Thịt gà hoặc thịt lợn, giò hoặc chả, nem thính (hoặc đôi khi thay thế bằng đĩa xào), dưa muối, đĩa xôi hoặc bánh chưng và bát nước chấm. Đây là những món ăn truyền thống, đậm đà vị miền quê, mang đến hương vị quê nhà và sự ấm áp của tình thân trong ngày lễ trọng đại.

2. Mẫu văn khấn rằm tháng Giêng

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần
Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần
Con kính lạy Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đệ Huynh, Cô Di, Tỷ Muội họ nội họ ngoại
Tín chủ (chúng) con là:...
Ngụ tại:...

Hôm nay là ngày rằm tháng Giêng năm 2024, gặp tiết Nguyên Tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.

Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.

Chúng con kính mời các cụ Tổ Khảo, Tổ Tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.

Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành, bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.

Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)

3. Một số thắc mắc khi cúng rằm tháng Giêng

Dân gian có câu “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” nhằm ám chỉ tầm quan trọng của nghi lễ cúng rằm tháng Giêng hàng năm. Vậy nên, cúng rằm tháng Giêng phải đủ lễ và cúng vào ngày giờ đẹp.

3.1 Giờ đẹp để thực hiện cách cúng rằm tháng Giêng

Thời gian cúng rằm tháng Giêng tốt nhất là vào giờ Ngọ (tức từ 11 giờ đến 13 giờ) ngày 15/1 Âm lịch (tức 24/2 Dương lịch). Tuy nhiên, nếu gia chủ không sắp xếp được cúng vào giờ Ngọ thì có thể làm lễ cúng trước từ ngày 14/1 đến ngày 15/1 Âm lịch.

3.2 Sự khác nhau trong cách cúng rằm tháng giêng và rằm hàng tháng

Mâm cỗ cúng rằm tháng Giêng đặc biệt và khác biệt so với những lễ cúng hàng tháng, mang trong đó một sự trang trọng và quan trọng trong lòng mỗi người. Không chỉ có các món thường thấy mà còn bổ sung thêm những món đặc trưng như xôi gấc, đĩa giò, tạo nên sự đa dạng và phong phú. Hương thơm của hoa vàng lan tỏa, cùng với văn khắn trong lễ cúng rằm tháng Giêng, mang một sự linh thiêng và trang nghiêm đặc biệt, tạo nên một không gian khác biệt so với những ngày cúng hàng tháng thông thường.

4. Những lưu ý khi cúng rằm tháng Giêng

Trong văn hóa dân gian, ngày cúng rằm tháng Giêng được coi là một trong những ngày lễ quan trọng nhất trong năm, do đó việc chuẩn bị mâm cúng cần phải cẩn thận và chu đáo để tránh mọi sai sót. Quan trọng nhất là không nên sử dụng hoa giả, trái cây giả, đầu lợn hay món chay giả mặn trong lễ cúng này, vì điều này được coi là không tôn kính và không phù hợp với tinh thần của ngày lễ.

Ngoài ra, vào ngày rằm tháng Giêng, cũng có một số điều kiêng kỵ mà mọi người thường tuân thủ:

• Tránh để thùng gạo trong nhà lộ đáy, vì tin rằng điều này sẽ mang lại nhiều vận đen và kém may mắn trong năm mới.
• Kiêng câu cá vào ngày rằm tròn, vì có quan niệm rằng điều này có thể đem lại điều không may và bất hạnh.
• Tránh nói tục, chửi bậy vào ngày này, vì tin rằng điều này có thể gây ra nhiều rắc rối và xui xẻo cho gia đình.
• Kiêng việc giao hợp giữa nam và nữ, vì tin rằng điều này có thể mang lại những điều không may mắn và xui xẻo trong cuộc sống.

Trên đây là những chia sẻ xoay quanh chủ đề về cách cúng rằm tháng Giêng đúng chuẩn, dễ thực hiện và chuẩn bị. Bên cạnh đó khi cúng bạn nên đọc thêm bài văn khấn rằm tháng Giêng để gửi gắm được những mong muốn tốt đẹp trong năm mới. Hãy thường xuyên theo dõi Tai Thong để có thêm nhiều thông tin bổ ích nhé!

Xem thêm: Tết Nguyên tiêu có ý nghĩa gì? Điều đặc biệt, những hoạt động thú vị

Nguồn: Sưu tầm